Ζωηφόρος

Πνευματικό ἐμβατήριο, του Σαράντου Καργάκου ,

Πνευματικό ἐμβατήριο

του Σαράντου Καργάκου

ιστορικού, φιλολόγου και δοκιμιογράφου

Από την εφημερίδα «Εστία», 30/12/2011

«Ὅπου καί νά σᾶς βρίσκη τό κακό, ἀδελφοί,

μνημονεύετε Διονύσιον Σολωμόν

καί μνημονεύετε Ἀλέξανδρον Παπαδιαμάντην...».

Εἶναι μιά ναυαγοσωστική συμβουλή πού ἐμπεριέχεται στό «Ἄξιόν ἐστι» τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη. Θά μοῦ πεῖτε ὅτι ὁ ἐν λόγω ποιητής ἔχει ἀπό κάποιους μοντέρνους νεαρούς χαρακτηρισθῆ σάν νεκρόφιλος (μάλιστα, νεκρόφιλος!) καί... ἐθνικιστής! Ἄρα, δέν μπορεῖ, εἰδικά σέ μιά γερασμένη νεολαία, πού θέλει ἀνάπαυση ἀπό τήν ὑπερβολική... ἀνάπαυση, νά ἀποτελεῖ καλόν ὁδηγό γιά τή ζωή. Κι ὅταν μάλιστα ἔχει γράψει τόν βέβηλο στίχο «γιά νά γυρίσει ὁ ἥλιος, θέλει δουλειά πολλή»! Σέ μᾶς ἀρκεῖ ἡ ἕκτη δόση τοῦ δανείου, ἔστω κι ἄν οἱ τόκοι θά τρῶνε τίς σάρκες τῆς Ἑλλάδος, ὅπως τοῦ Νέσσου ἔτρωγε τίς σάρκες τοῦ Ἡρακλῆ πού γιά νά γλιτώσει ἀπό τούς πόνους ὑποχρεώθηκε νά αὐτοπυρποληθεῖ!

Σέ δύο ἡμέρες εἰσερχόμαστε στό σωτήριον ἔτος 2012. Τό «σωτήριον» (ἀπό τό ἔτος γεννήσεως τοῦ Σωτῆρος) τείνει στόν παρόντα καιρό νά γίνει εὐφημισμός. Ὁ πολύς λαός –καί μάλιστα αὐτός πού δέν ἐντάσσεται στή συνομοταξία τοῦ «μαζί τά φάγαμε» ἀλλά στή συνομοταξία τοῦ «κάποιοι τοῦ τά φάγανε» (τό «ποιοί» δέν εἶναι δυνατόν νά γραφεῖ, διότι δέν τό ἐπιτρέπει ὁ νόμος περί προσωπικῶν δεδομένων!), αὐτός, λοιπόν, ὁ λαός αἰσθάνεται σάν τό ἀγκιστρωμένο ψάρι, πού ἀφοῦ γιά λίγο θά σπαρταρᾶ, τελικά κάποια στιγμή σταματᾶ νά ἀντιστέκεται καί ἀνήμπορο κρέμεται στή φορομπηκτική πετονιά.

Πολλοί ἀπό τούς «ἀγκιστρωμένους» (στή συνομοταξία αὐτή ἀνήκουμε κι ἐγώ κι ἐσεῖς, ἀναγνῶστες μου) μέ ἐρωτοῦν, ἄν βλέπω φῶς. Φῶς τοῦ ἡλίου ἀσφαλῶς. Καί ἠλεκτρικό, ἄν οἱ ἀφέντες τῆς ΔΕΗ τό ἐπιτρέπουν. Φῶς ἀφειδῶς προσφέρει καί ἡ τηλοψία, μόνο πού συνήθως τυφλώνει· πρωτίστως τά μάτια τῆς ψυχῆς. Ἕνα μπορῶ νά συστήσω ὡς ἀντίδοτο στήν κρίση: νά μή χάσουμε τό μυαλό μας μέσα στήν τεχνητή ἀνεμοζάλη πού μᾶς δημιουργοῦν τά «μίντια» καί οἱ διανοούμενοι καιροσκόποι. Ὁ μηδενισμός δέν εἶναι τό καλύτερο ἀντίδοτο γιά τό ξεπέρασμα τῶν δύσκολων καιρῶν. Γι᾽ αὐτό φρονῶ ὅτι ἕνα βιβλίο καλό εἶναι τό καλύτερο δῶρο γιά τίς ἡμέρες τῶν μεγάλων ἑορτῶν. Ὅμως προσοχή διότι κυκλοφοροῦνται σάν βιβλία, σκουπίδια καλά συσκευασμένα καί καλά πλασαρισμένα πού ὑπονομεύουν –ἐν ὀνόματι τῆς ἐλευθερίας τῆς σκέψεως– τή σκέψη τοῦ ἀναγνώστη. Ἄνθρωποι, εὐθυνόμενοι γιά τό κακό παρόν, κακολογοῦν ἤ κακοποιοῦν τό παρελθόν, κατεδαφίζουν ὅ,τι σπουδαῖο καί σημαντικό δημιουργήθηκε στόν τόπο αὐτό, γιά νά μήν φαίνεται ἡ δική τους χθαμαλότητα καί ἡ ἀνικανότητα τῶν ἀνθρώπων τούς ὁποίους ὑπηρέτησαν καί ἀπό τούς ὁποίους προωθήθηκαν σέ ὑψηλά ἀξιώματα.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, σ᾽ αὐτό τόν κρίσιμο καιρό ὑγιᾶ πνευματική τροφή, πού νά ξεθολώνει τό μυαλό καί νά στερεώνει τό ἠθικό. Οὐδέποτε ἄλλοτε στό παρελθόν ὁ ἑλληνικός λαός ἔχασε σέ τέτοιο βαθμό τό ἠθικό του. Σύρεται σάν ἡττημένος, χωρίς νά ἔχει δώσει καμμία μάχη. Σάν νά τόν ἔχουν κυκλώσει σαράντα δράκοι. Κι αὐτό γιατί αὐτοί πού τόν ποδηγετοῦν πνευματικά εἶναι νάνοι. Τό πρόβλημα –κατ᾽ ἐμέ– δέν εἶναι ὅτι στή σύγχρονη Ἑλλάδα δέν ὑπάρχουν πολιτικά ἀναστήματα. Αὐτά πού σπανίζουν εἶναι τά πνευματικά ἀναστήματα.

Στό παρελθόν πάντα σέ κάθε δύσκολη στιγμή γίνονταν «μπροστάρηδες» οἱ πνευματικοί ταγοί. Ἀλλά καί ὅσοι δέν μετεῖχαν δυναμικά, δέν ἔπαιζαν ρόλο «πέμπτης φάλαγγας». Ἴσως πολλοί νά ὕψωναν ὑπέρμετρα τόν τόνο τῆς φωνῆς, ἀλλά κανείς δέν μπορεῖ νά τούς καταμαρτυρήσει στοιχεῖα διαβολῆς κατά τῶν ὁσίων καί τῶν ἱερῶν πού στήριζαν ψυχικά τόν λαό. Αὐτός ὁ κόσμος, πού κάποιοι «ἐστέτ» ὀνόμαζαν ὑποτιμητικά «λαουτζίκο», εἶχε κάπου νά στηριχθεῖ, εἶχε κάτι νά κρατηθεῖ σέ κρίσιμη ὥρα. Τώρα οἱ πνευματικοί μας φωστῆρες τοῦ κόβουν τό σχοινί τῆς ἐλπίδας ἤ τό περνοῦν φούρκα στό λαιμό.

Σέ δύο ἡμέρες εἰσερχόμαστε στό 2012. Εἶναι μία χρονιά πού συνδέεται ἐπετειακά μέ δύο μεγάλα γεγονότα. Συμπληρώνονται 100 χρόνια ἀπό τήν ἐποποιία τῶν Βαλκανικῶν Πολέμων καί 90 χρόνια ἀπό τή Μικρασιατική Καταστροφή. Ὑποπτεύω ὅτι γιά τό πρῶτο θά καταβληθεῖ προσπάθεια νά ἀγνοηθεῖ. Ὅσο γιά τό δεύτερο, εἶμαι βέβαιος ὅτι θά χρησιμοποιηθεῖ γιά νά ἁπλωθεῖ σέ εὐρύτερη ἔκταση ἡ ἡττοπάθεια καί τό διχαστικό κλίμα.

Ὡς δάσκαλος, ὡς ἱστορικός καί ὡς πολιτικός ἀναλυτής πιστεύω ὅτι σέ τούτη τή δύσκολη στιγμή πού περνᾶμε καί οἱ δύο ἐπέτειοι πρέπει νά ἀξιοποιηθοῦν γιά τήν ἠθική τόνωση τοῦ λαοῦ μας. Μέ τήν πρώτη νά δειχθεῖ τό πῶς ἡ χρεωκοπημένη τό 1893, τό πῶς ἡ ἡττημένη καί ἐξευτελισμένη τό 1897 Ἑλλάς, συνέρχεται οἰκονομικά, ἀνορθώνεται ἠθικά, ἀνασυγκροτεῖται στρατιωτικά καί μέσα σέ ὀκτώ μῆνες διπλασιάζεται ἐδαφικά καί πληθυσμιακά. Αὐτά θά περάσουν στά μουντά καί στά ψιλά. Τό ἴδιο φοβᾶμαι καί γιά τή Μικρασιατική Καταστροφή. Ἀντί νά δειχθεῖ τό πῶς αὐτό τό ἀνείπωτο δράμα ἐξελίχθηκε σ᾽ ἕνα ἀπίστευτο θαῦμα, καί πῶς ἀπό τήν τραγωδία φθάσαμε σέ μιά πρωτοφανῆ δημιουργία, ἀντί, λέγω, νά στιγματισθεῖ ἡ διχόνοια καί νά προβληθεῖ ἡ ὁμόνοια, θά ἀναδειχθοῦν νέα ira et studia, γιά νά συνεχίζεται ὁ ψυχικός μας ταλανισμός καί νά ἐπαυξάνεται ὁ διχασμός.

Προσωπικά, ἐπειδή διακονῶ τήν ἁγία φράση τοῦ Μακρυγιάννη, «ἐγώ κρέας γιά ἐμφύλιο δέν πουλῶ», συνιστῶ, ὅπως ὁ Ἐλύτης, γιά νά ἔχουμε ἔτος καλό, τή μελέτη τοῦ Σολωμοῦ, τοῦ Παπαδιαμάντη. Καί ἐπί πλέον τοῦ Κάλβου καί τοῦ Παλαμᾶ. Καί γιά βαθειά ἀνάσα ἀπαγγελία τοῦ «Μπαταριᾶ» τοῦ Μίλτου Μαλακάση. Ἔτος καλό θά ἔχουμε, ἄν ἀγνοήσουμε τά πνευματικά μηρυκαστικά καί στρέψουμε κάπως τό βλέμμα πρός τή «Ροδόπη» τοῦ Γιάννη Γρυπάρη. Εἶναι ἐγερτήριο σάλπισμα. Ὑποδεχθεῖτε, παρακαλῶ τό νέο ἔτος μέ τό ποίημα αὐτό.

Πηγή: http://www.sarantoskargakos.gr/content/%CF%80%CE%BD%CE%B5%CF%85%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%E1%BC%90%CE%BC%CE%B2%CE%B1%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B9%CE%BF

Αγιολογιο

Αγιον Ορος

Αγιοι της Λεσβου

©2005-2016 Zoiforos.gr || Σχεδίαση - Ανάπτυξη Lweb.GR

Login or Register

Register

User Registration
or Cancel