***
Απάντησις εις τον π. Σαράντην Σαράντον υπό της Ι. Μητροπόλεως Πρεβέζης
Υπό της Ιεράς Μητροπόλεως Νικοπόλεως και Πρεβέζης ελάβομεν την ακόλουθον επιστολήν:
«Στο υπ1 αριθμ. 1829/30.4.2010 φύλλο της εφημερίδος σας «Ορθόδοξος Τύπος» διαβάσαμε, σε δημοσίευμα-επιτολή του Άρχιμ. Σαράντη Σαράντου απευθυνόμενη στον Άρχιμ. κ. Δανιήλ Αεράκη, παρουσίαση περιστατικών, πού εξελίχθησαν στην Μητρόπολη μας και φυσικά μας αφορούν.
Πιστεύουμε ότι υπάρχει κάποια "σύγχυση" και μια, όχι με πληρότητα, παρουσίαση και θέλουμε γι' αυτό να κάνουμε μερικές διευκρινήσεις.
Ο π. Σαράντης μας "κατηγορεί" για τρία θέματα.
Πρώτον ότι προσκλήθηκε από τους γονείς κοπέλας πού θα έκανε τον γάμο της στην Πρέβεζα, να μετάσχει στον γάμο. Και λέει ότι: "Προσωπικά είχα εξηγήσει ότι, αν τελεσθεί το μυστήριο στην δημοτική, θα φύγω".
Όμως ο π. Σαράντης ποτέ δεν επικοινώνησε με τούς αρμόδιους της Μητροπόλεως Πρεβέζης, προκειμένου "να πάρει ευλογία", για την συμμετοχή του στον παραπάνω γάμο. Απλώς ο π. Σαράντης μέσω του πατέρα της νύφης προσπάθησε κυριολεκτικά να υφαρπάσει, χωρίς να ζητήσει, "αδεία" να μετάσχει στον γάμο. Του διεμηνύθηκε ότι πρέπει να τηλεφωνήσει στα Γραφεία της Μητροπόλεως και στον αρμόδιο. Τελικά ο π. Σαράντης δεν τηλεφώνησε στην Ί. Μητρόπολη. Δεν θέλησε να ζητήσει και να λάβει αδεία να συμμετάσχει στο γάμο. Και έτσι, για δικούς του λόγους, δεν ήλθε στο γάμο! Βεβαίως είναι αυτονόητο ότι ο τρόπος τέλεσης των μυστηρίων δεν είναι υπόθεση του επισκέπτη-Ιερέα, αλλά τάξη της ενορίας της τοπικής Εκκλησίας.
Για την "ιστορία": λίγους μήνες πριν από την ημερομηνία του μνημονευομένου γάμου, ο π. Σαράντης (μαζί και με άλλους= με την ομάδα του) είχε εξυβρίσει τον Μητροπολίτη Πρεβέζης Μελέτιο δημοσίως και εγγράφως. Στην συνέχεια με τον προαναφερθέντα τρόπο ήθελε να λάβει μέρος σε Μυστήριο, πού θα μνημονευόταν ο ίδιος Μητροπολίτης! Απορούμε με τον αντιφατικό του τρόπο σκέψης, εξύβριση δημόσια, "μετάνοια" ιδιωτικά;
Δεύτερον, γράφει ότι στο γάμο παρέστη και άλλος κληρικός, πού έφυγε αγανακτισμένος, μη αντέχοντας την "ξεραΐλα" της δημοτικής! Η πραγματικότητα όμως διαφέρει. Όντως ήρθε και ένας κληρικός από την Αθήνα, ο π. Χριστόδουλος Χατζηθανάσης, πού δεν έλαβε μέρος στο μυστήριο. Έμεινε όμως μέχρι το τέλος του Μυστηρίου Ευχαριστίας-Γάμου! Τα όποια άλλα είναι παραπληροφόρηση εντυπωσιασμού, και μπορούν όλοι οι προσκεκλημένοι λαϊκοί και κληρικοί (π. Παύλος Κουμαριανός) να το βεβαιώσουν, ως αυτόπτες.
Τρίτον. Έχουμε όμως και ένα περίεργο (και μη αληθές) διήγημα από τον Άρχμ. π. Σαράντη. Γράφει ότι φίλοι του λαϊκοί του ανέφεραν ότι: "Κατά την περίοδο των διακοπών τους παρευρέθηκαν στην ως άνω Ιερά Μητρόπολη Πρεβέζης σε εξόδια Ιερά Ακολουθία και δεν καταλάβαιναν, τί γινόταν, τί λεγόταν, τί ετελείτο λειτουργικά. Νόμιζαν, πώς κατά λάθος βρέθηκαν σε συνάθροιση Ιεχωβάδων ή Προτεσταντών! Η λύπη τους γι' αυτή την κατάντια της Θείας Λατρείας, ήταν απερίγραπτη"(!). Και η δική μας λύπη είναι πιο απερίγραπτη. Με πλαίσιο το "κάποιος", "κάποτε", "κάπου" ο καθένας λέει ό,τι θέλει.
Δεν ξέρουμε, τί μετέφεραν οι "φίλοι" λαϊκοί. Εμείς διευκρινίζουμε στον π. Σαράντη και σε κάθε καλόπιστο, ότι η εξόδιος ακολουθία σε όλη την Μητρόπολη Πρεβέζης τελείται ακριβώς, όπως την παραθέτει το Μικρό Ευχολόγιο των έκδ. Απ, Διακονίας. Σε μετάφραση λέγονται μόνο τα αγιογραφικά (αποστολικό και ευαγγελικό) Αναγνώσματα. Ύμνους δεν μεταφράζουμε. Βοηθείστε λοιπόν, πάτερ, τους φίλους σας να ξεμπερδέψουν στο μυαλό τους την Ορθόδοξη Εκκλησία από τις αιρετικές ομάδες, ώστε να μη... λυπούνται άδικα. Και αδικούν και Μας. Και, φυσικά, και Σάς. Γιατί και Σάς Σας αδικούν, αφού Σας έμπλεξαν σε ψέματα.
Η όλη υπόθεση θέτει, και πάλι, το θέμα της γλωσσικής μορφής της λατρείας. Το θέμα είναι λυμένο από αιώνων. (Βλέπε και άρθρο στην εφημερίδα "Μακεδονία" (9.5.2010) των καθηγητών Ν. Μιπτζιλέκη και Κ. Παπαγεωργίου με τίτλο: "Ή γλώσσα της λατρείας και η λατρεία της γλώσσας", επισυνάπτεται αντίγραφο).
Με το σημείωμα μας αυτό θέλουμε να βοηθήσουμε κάποιους να προβληματισθούν γύρω από τον τρόπο αντιμετώπισης του θέματος μας, διαφοράς μας σε θέμα καθαρά ποιμαντικό, αφού όλοι συμφωνούμε ότι η Αλήθεια δεν υπηρετείται με παραποίηση της αλήθειας!
Ευχαριστούμε για την φιλοξενία».
(Από την Ιερά Μητρόπολη)
***
Ανοικτή απάντησις εις το κείμενον της Ι. Μητροπόλεως Πρεβέζης
«Παραποίηση της αλήθειας;»
Επιθυμώ σύντομα να απαντήσω σε όσα περιλαμβάνονται στο κείμενο της Ί. Μ. Πρεβέζης με τίτλο «Παραποίηση της αλήθειας;»
1. Δεν υπήρχε καθόλου η πρόθεση να υφαρπάσω, όπως τονίζεται, από τον πατέρα της κοπέλας την κανονική εκκλησιαστική άδεια για να λάβω μέρος στο γάμο. Δεν το έχω κάνει ποτέ. Προτίμησα άπλα να μην επικοινωνήσω με τον πανοσιολογιώτατο άγιο Πρωτοσύγκελλο για να μη μετάσχω στην ίσως επίμαχη διαδικασία να πειθαναγκασθώ να δεχθώ το ιδιάζον τυπικό των μεταφράσεων θείας Λειτουργίας και Ιεράς ακολουθίας Αρραβώνας και Γάμου. Προτίμησα λοιπόν να μη μετάσχω και στα Ιερά Μυστήρια, τα οποία τελικά τελέστηκαν μεταγλωττισμένα.
2. Στο περιοδικό «Θεοδρομία» (έτος ΙΑ' τεύχος 4) είχε δημοσιευθεί μελέτη μου με τίτλο «Η ανομία των λειτουργικών μεταφράσεων και η διαστροφή της Ορθοδόξου Λατρείας», παρέθετα το κείμενο της θείας λατρείας στο αριστερό μέρος της σελίδας και στο δεξιό τη μετάφραση του Σεβασμιωτάτου Αγίου Πρεβέζης. Από τα επακολοθούντα σχόλια φαινόταν ή τεράστια διαφορά της μεταφράσεως και ο ευτελισμός του αρίστου λατρευτικού κείμενου. Αυτό αποτελεί εξύβριση του Σεβασμιωτάτου;
Όταν ο Σεβασμιώτατος Άγιος Πρεβέζης στο υπ΄ αριθ. 112 τεύχος του Περιοδικού «Σύναξη» δημοσιεύει από τη σελίδα 101 και έξης κείμενο «Περί μεταφράσεων των Λειτουργικών κειμένων, ανοικτή επιστολή σε αδελφό αντιρρησία», δεν είναι επόμενο να ακολουθήσουν κάποιες κριτικές; Στη σελίδα 101 γράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Πρεβέζης:
«Και σαν ιερέας, κήρυκας του λόγου του Θεού, προτιμώ κάθε φορά να εκβαρβαρώνομαι εγώ, παρά να γίνομαι για τον ακούοντα αλλογενής και βάρβαρος. Προτιμώ να ακολουθώ τον αντίθετο δρόμο από τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό!
Εκείνοι λόγιοι κολοσσοί, για ένα πείσμα, να δείξουν στους ειδωλολάτρες λογίους και σε κάποιους νοσηρά ελληνολάτρες βυζαντινούς, ότι ξέρουν και αυτοί ελληνικά, έφτιαξαν τα περίφημα αρχαιοελληνικού τύπου ποιήματα και άσματα τους. Ποίος από το εκκλησιαστικό κοινό μπόρεσε χωρίς λεξικά και ιδιαίτερες σπουδές να καταλάβει από αυτά κάτι; Και διερωτώμαι: Αν στην Κωνσταντινούπολη, κέντρο πάντοτε παιδείας, ένας ιεραπόστολος πατριάρχης (ο Μελέτιος Πηγάς) μιλούσε στο εκκλησίασμα τότε πιο απλά (σε γλωσσά!) από τον πιο περιθωριακό λαϊκό ιεροκήρυκα σήμερα, τί θα πρέπει να μας προβληματίζει εμάς σήμερα; Τί;».
Σοκαρίστηκα, όταν είδα να τοποθετεί τον Άγιο Γρηγόριο Θεολόγο και τον Άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό κατώτερα από τον εαυτό του. Άλλωστε το θέμα του Σεβασμιωτάτου είναι οι μεταφράσεις των λειτουργικών κείμενων και όχι η γλώσσα του θείου Κηρύγματος. Κανένας ιεροκήρυκας σήμερα δεν ομιλεί στην αρχαίζουσα, ούτε καν στην καθαρεύουσα, αλλά στην απλή κατανοητή, ρέουσα και ευκολονόητη δημοτική.
Απορώ και εξίσταμαι: Είναι δυνατόν να παραμερίζουμε τους θεόπνευστους Αγίους Υμνογράφους της θεόπνευστης Ορθοδόξου μοναδικής λατρείας μας και να προκρίνουμε ατομικά τα ξύλινα προϊόντα του φτηνού λειτουργικού εκσυγχρονισμού;
3. Όσα αναφέρονται στο πρόσωπο του οφθαλμιάτρου ιερέως π. Χριστοδούλου Χατζηθανάση δεν έχω κάτι άλλο να προσθέσω ή να αφαιρέσω. Το ότι δεν λειτούργησε, μολονότι προσκεκλημένος, δεν λέει τίποτα; Είδε προφανώς το όλο εκσυγχρονιστικό κλίμα και ευγενώς κράτησε αποστάσεις. Επιβεβαίωσα εκ νέου από τον ίδιο την πληροφορία. Πρόσθεσε ο ίδιος ότι δεν έμεινε μέχρι το τέλος, μη αντέχοντας τις μεταγλωττίσεις.
Άλλωστε επί μία εικοσαετία περίπου βρισκόταν πολύ κοντά - πνευματικά - στον άγιο Γέροντα Πορφύριο, ο οποίος λάτρευε το Χριστό μας, τη Θεία λατρεία Του και συνιστούσε σε μορφωμένους και μη, να διαβάζουν το κείμενο της Παρακλητικής, του Ψαλτηρίου και των λοιπών λειτουργικών βιβλίων, για άμεση εποικοδομητική τους εν Χριστώ πνευματική προκοπή. Το ζεύγος Χατζηθανάση εκ νέου επίσης μου πρόσθεσε, ότι ο γέροντας Πορφύριος είχε πάντοτε πολύ κοντά του δόκιμο λεξικό της αρχαίας Ελληνικής, το οποίο συμβουλευόταν και συνιστούσε στους νέους να κάνουν το ίδιο.
4. Για το τρίτο θέμα δεν έχω κάτι άλλο να σχολιάσω. Αν πράγματι είναι ανακριβής η πληροφορία μου, οφείλω δημοσίως να ζητήσω συγγνώμη και να αποδεχθώ μετά χαράς τη διαβεβαίωση της Ιεράς Μητροπόλεως Πρεβέζης, ότι ύμνους δεν μεταφράζουν.
Λυπάμαι πολύ πού στεναχωρώ το Σεβασμιώτατο Άγιο Πρεβέζης και τους Αγίους υπευθύνους της Ιεράς Μητροπόλεως. Μου είναι αδιανόητη όμως αυτή η πολεμική κατά των μοναδικών θεανθρωπίνων Θησαυρών της αγίας Ορθοδοξίας μας και μάλιστα εν μέσω δεινής κρίσεως.
Μετά του προσήκοντος σεβασμού
ελάχιστος εν πρεσβυτέροις π. Σαράντης Σαράντος
εφημέριος Ί.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Αμαρουσίου.
