Ο μανάβης, ένας λεπτός ωραίος τύπος μικρασιάτη, μόλιις είδε το βιολί, παράτησε τους πελάτες του για να μου μιλήσει για τον πατέρα του, που έπαιζε ωραίο βιολί και τραγουδούσε. Κι άρχισε να τραγουδάει ένα όμορφο τραγούδι της Μικράς Ασίας: "Σε περίμενα και δεν ήρθες/ σ' αγαπούσα και δεν τό ΄ξερες/ όμως έτσι κι αλλιώς,/ στην καρδιά μου θα βρεις ανταπόκριση."
Ο μανάβης όταν τέλειωσε το τραγούδι του αναστέναξε και είπε: Αχ, χωρίς αγάπη δε γίνεται! Ήταν ένας ωραίος τύπος. Μου άρεσαν τα λόγια που είπε, γιατί τα πίστευε. Οι απλοί άνθρωποι βιώνουν αυτό που οι σκεπτόμενοι αγνοούν, ότι η αγάπη είναι βαρύς σταυρός και ότι μέσα στον πόνο θα ευλογήσεις το Θεό.
Θυμήθηκα τώρα το μανάβη της Βεροίας, γιατί κάθε φορά που τα αντίθετα απειλούν να κάμψουν το ηθικό μου, αυτά τα ίδια συμβάλλουν στο να να ενδυναμώσουν το ηθικό μου. Πώς γίνεται αυτό; Μήπως είναι αυτό που πάλι οι απλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο Θεός δίνει δύναμη; Οι απλοί, οι φτωχοί, οι βασανισμένοι άνθρωποι αυτό το ζουν, γιατί το περιμένουν απ΄ το Θεό. Οι άλλοι που δεν το περιμένουν δεν μπορούν να το δουν, γιατί δεν το περιμένουν. Η μητέρα μου έλεγε κάθε φορά: ο Θεός ορφανά κάνει, εγκαταλειμμένα δεν κάνει.
Τη νύχτα της προδοσίας, όταν ο Ιησούς στον μυστικό δείπνο προείπε αυτά που θα συνέβαιναν οι μαθητές Του αποθαρρύνθηκαν. Πώς ο Θεός θα αφήσει να συμβούν όλα αυτά; Ο Ιησούς τους ενθάρρυνε. Είπε στον Πέτρο: "Πέτρε, ότε απέστειλα υμάς άτερ βαλαντίου, και πήρας και υποδημάτων, μή τινος υστερήσατε; Οι δε είπον, Ουδενός. Λέγω γαρ υμίν, ότι έτι τουτο το γεγραμμένον δε τελεσθήναι εν εμοί. το "Και μετά ανόμων ελογίσθη."
"Χωρίς αγάπη δε γίνεται" λέει ο λαός,εννοώντας ως αγάπη κάθε αρετή. Χωρίς αγάπη δε γίνεται σημαίνει ότι ο άνθρωπος είναι πολυτιμότερος από τα πράγματα. Δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τον άνθρωπο όπως τα πράγματα. Ο άνθρωπος δεν είναι μέσον για οποιοδήποτε σκοπό και κανείς δεν μπορεί να τον χρησιμοποιεί ως μέσον.
Ή φεύγεις από τον τόπο που σε πειράζει ή ζεις εκεί με διαρκή προσοχή και αυτοεξέταση. Ο πρώτος τρόπος είναι ο αναχωρητισμός, ο οποίος αντιστοιχεί με την χειρουργική επέμβαση κι ο δεύτερος τρόπος είναι η προσοχή (νηστεία και προσευχή), που αντιστοιχεί με την συντηρητική αγωγή στις ασθένειες που θεραπεύονται με φάρμακα. Ο λαός συνειδητοποιεί ότι η ζωή είναι αγώνας για να διατηρούμε την καρδιά μας καθαρή από τα πάθη. Με καρδιά δούλη στα πάθη ο άνθρωπος ματαιοπονεί.
Του Μόσχου Λαγκουβάρδου