«Βοήθησέ με Θεέ μου νά σέ γνωρίσω, γιά νά μπορέσω νά καταλάβω τόν ἑαυτό μου. Κάμε Θεέ μου, νά καταλάβω τόν ἑαυτό μου, γιά νά μπορέσω καί νά σέ γνωρίσω πιό καλά».

            Ἀλλοίμονο, ἄν δέν φωτισθεῖ τό μυαλό μας καί ἡ καρδιά μας, γιατί τότε πῶς θά καταλάβομε τόν Θεό καί τόν ἑαυτό μας; Ἀλλά εὐτυχῶς πού ὁ Θεός ὁ πολυεύσπλαγχνος, ὁ οἰκτίρμων καί φιλάνθρωπος δέν μᾶς ἀφήνει στά χάλια μας καί στήν ἀδυναμία τοῦ ἑαυτοῦ μας.

Ἡ σφραγισμένη πύλη

            Λέει ὁ ἅγιος καί δίκαιος προφήτης Ἱεζεκιήλ, πού ἔζησε πεντακόσια χρόνια πρό Χριστοῦ:

            «Μέ πῆρε ὁ Κύριος καί μέ ἔστησε στά ἀνατολικά τοῦ Ναοῦ. Στήν ἀνατολική πλευρά τοῦ Ναοῦ. Καί ἐκεῖ μοῦ ἔδειξε μιά πύλη. Τότε πού ἔφτειαχναν τόν ναό, τήν ἔφτειαξαν καί αὐτή, τήν ἔκλεισαν καί ἀπό τότε δέν ἄνοιξε ποτέ. Καί τήν κράτησαν γιά πάντα κλειστή».

            Πύλη ἐρωτηματικό. Πύλη μυστήριο. Τήν ἔφτειαξαν κατά θεία νεύση. Γιατί; Γιά νά συμβολίζει καί νά ἀποκαλύπτει κάτι. Μυστήριο θεϊκό. Ποῦ ὅταν τό καταλάβομε φωτίζει νοῦ καί καρδιά.

            Γράφει ὁ ὁ προφήτης Ἰεζεκιήλ: «Καί μοῦ εἶπε ὁ Κύριος: ἀπό τήν πύλη αὐτή, δέν πέρασε ποτέ κανένας. Καί δέν θά περάσει ποτέ κανένας. Ἄνθρωπος κανένας. Ἕνας καί μόνο θά περάσει ἀπό αὐτή. Ὁ Κύριος. Θά τήν περάσει χωρίς νά τήν ἀνοίξει. Ἦταν κλειστή. Θά εἶναι κλειστή. Καί θά μείνει γιά πάντα κλειστή. Ὁ Κύριος θά τήν περάσει, ἀλλά ὄχι σάν ἀστραπή. Θά μείνει σ’  αὐτή καιρό πολύ. Θά τρώει καί θά πίνει, καί θά βρίσκεται μέσα στήν πύλη τήν κλειστή. Ὁ Κύριος, περνώντας ἀπό τήν πύλη αὐτή, θά γίνει ἄνθρωπος».

            Ὁ Θεός δέν τρώει ψωμί καί δέν πίνει νερό καί κρασί. Ὁ Κύριος πού θά περάσει ἀπό τήν πύλη, θά τρώει ψωμί καί θά πίνει. Ἔμεινε στήν πύλη αὐτή πού συμβολίζει τήν κοιλία τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, τῆς μητέρας τοῦ Χριστοῦ ἐννιά μῆνες καί τρεφόταν, ἔτρωγε ψωμί καί ἔπινε ἀπό τό αἷμα καί ἀπό τίς οὐσίες τοῦ σώματος τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου.

            Καί ἔμεινε στή γῆ 33 χρόνια. Δίπλα στήν πύλη αὐτή πού ἔμενε κλειστή. Καί στή γῆ ἔτρωγε καί ἔπινε, γιά νά μᾶς δείξει ὁ φιλάνθρωπος καί παντοδύναμος Θεός πού πέρασε ἀπό τήν πύλη τήν κεκλεισμένη, ὅτι ἦλθε στή γῆ γιά μᾶς.

            Μυστήριο ἡ ἐπίσκεψή του. Μυστήριο γεμάτο φῶς, ἔλεος καί φιλανθρωπία. Ὁ Κύριος κατέβηκε καί πέρασε τήν πύλη αὐτή καί τήν κράτησε κλειστή. Καί ἦλθε κοντά μας.

            Ἡ πύλη φτειάχτηκε καί ἔμεινε κλειστή γιά πάντα, μά δέν εἶναι σκοτάδι καί ἀπελπισία. Εἶναι φῶς καί ἐλπίδα. Ἡ πύλη αὐτή εἶναι ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος καί ἀειπάρθενος Μαρία. Ἦταν Παρθένος. Συνέλαβε Παρθένος. Ἐκυοφόρησε τόν Χριστό Παρθένος. Τόν ἐγέννησε Παρθένος. Καί ἔμεινε καί μετά τήν γέννηση Παρθένος.

            Ὅλα αὐτά εἶναι δύναμη καί θέληση καί εὐδοκία τοῦ Θεοῦ, γιά νά ἀνοίγουν μέ τά μυστήρια του τά δικά μας μυαλά καί ἡ καρδιά ἡ δική μας, γιά νά καταλαβαίνομε λίγο καλύτερα τόν Θεό καί καταλαβαίνοντας λίγο καλύτερα τόν Θεό νά ἀρχίζομε νά καταλαβαίνομε λίγο καλύτερα καί τόν ἑαυτό μας.

            Ἀπό αὐτή τήν πύλη πέρασε ὁ Χριστός καί ἦλθε κοντά μας.             Ἡ ἐλπίδα μας καί τό φῶς μας. Γι’  αὐτό σήμερα γιορτάζοντας τήν γέννηση τῆς Θεοτόκου, πού εἶναι τό χτίσιμο τῆς πύλης αὐτῆς, ἡ δημιουργία τῆς πύλης αὐτῆς στήν ἀνατολική πλευρά ἐκείνου τοῦ ἅγιου ναοῦ, πού εἶχε φτειάξει ὁ Σολομών στήν Ἱερουσαλήμ, ψάλλομε. Τραγουδᾶμε τόν Κύριο μας μέ τά λόγια:

            «Ἡ γέννησις σου Θεοτόκε χαράν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ. Ἐκ σοῦ γάρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν καί λύσας τήν κατάραν ἔδωκεν τήν εὐλογίαν καί καταργήσας τόν θάνατο ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωήν τήν αἰώνιον».

            Νά γιατί ἦλθε καί πέρασε ἀπό αὐτή τήν πύλη. Νά μᾶς κάνει αἰσθητό ὅτι κάτι μεγάλο ἦλθε νά κάνει γιά μᾶς. Νά μᾶς φέρει φῶς, ἐλπίδα καί χαρά.

            Φῶς στό σκοτάδι πού θολώνει τό μυαλό μας.

            Ἐλπίδα πού ὀμορφαίνει ἀκόμη καί τήν πιό πικρή καί πιό μάταιη ζωή.

            Πῶς μᾶς δίνει τό φῶς; Μά ὁ Χριστός εἶναι τό Φῶς.

            Ὄχι γήινο. Ὄχι ὑλικό. Ἀλλά φῶς θεϊκό. Φῶς ὁ Θεός, φῶς ὁ Πατήρ, φῶς ὁ Υἱός, φῶς τό Ἅγιο Πνεῦμα καί ἐμεῖς παίρνομε φῶς ἐκ τοῦ φωτός. «Ἐν τῷ φωτί σου ὀψόμεθα φῶς» λέμε στή δοξολογία.

            Ἡ κεκλεισμένη πύλη εἶναι ὄχι σκοτάδι καί μαυρίλα ἀλλά φῶς καί ἐλπίδα.

Τί ἔχεις μέσα σου;

            Λέει ἕνας μεγάλος φιλόσοφος ὁ Κίρκεγκαρ(Kierkegaard):

            «Ὅλοι μας, μιλᾶμε στή ζωή γιά πίκρες καί στενοχώριες.     Καί ἐγώ τό ἴδιο.  Ἀλλά προσπαθῶ νά τίς καταλάβω σωστά. Ἔχω δεῖ στή ζωή μου πολλά. Ἀπό κοντά.

            Καί ὅλος ὁ κόσμος τό λέει καί τό διαλαλεῖ: τήν ζωή μας τήν χαλᾶμε μόνοι μας ὅταν ἀφήνομε τόν ἑαυτό μας νά κολλάει στή σκέψη καί νά αἰχμαλωτίζεται ἀπό τόν λογισμό ὅτι τό πιό ἐπιτυχημένο καί πιό ἔξυπνο στή ζωή, εἶναι τάχα νά χορταίνομε τήν ὀμορφιά της καί τήν γλύκα της μέ τίς ἡδονές καί μέ τίς διασκεδάσεις. Καί νά μήν κρατᾶμε λογαριασμό μέσα μας γιά τίποτε ἀπό αὐτά πού κάνομε».

            Ἀλλά ὅποιος δέν θέλει νά κρατάει μέσα του τίποτε, δέν ἔχει τίποτε. Καί ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχει τίποτε, οὐαί καί ἀλλοίμονο πού καταντάει.

            Μέσα του ὁ ἄνθρωπος, πρέπει νά ἔχει κάτι. Τόν Θεό.

            Καί ὅταν Τόν βλέπει μπροστά του, πρέπει νά κατανύσσεται καί νά ἐλπίζει γιά τόν ἑαυτό του κάτι καλύτερο.   Καί γι’ αὐτό πρέπει νά τόν ἀναζητάει.

            «Ἐγώ, λέει ὁ  Κίρκεγκαρ,  ὅταν βλέπω τήν πίκρα καί τήν ταλαιπωρία τοῦ κόσμου, τοῦ κόσμου χωρίς φῶς καί ἐλπίδα, τοῦ κόσμου πού ζεῖ χωρίς Θεό, μέ πιάνει τό παράπονο καί ἀρχίζω καί κλαίω. Καί ξέροντας τί σημαίνει γιά τόν ἄνθρωπο ζωή χωρίς φῶς καί χωρίς ἐλπίδα, θέλω νά κλαίω καί νά μήν σταματάω».

            Ἅμα σκεφθοῦμε τί σημαίνει ζωή, μάλιστα αἰώνια ζωή καταλαβαίνομε τά λόγια τοῦ Κίρκεγκαρ καί ἐπαναλαμβάνομε: «Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαράν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ». Ἐμήνυσε χαρά, φῶς καί ἐλπίδα. Ὄχι σκοτάδι καί μαυρίλα. Γιατί προεμήνυσε τόν Χριστό πού εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς αἰώνιας ζωῆς καί τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

            Ὁ ἄνθρωπος ὅταν πέφτει ἐπάνω του ὅλος ὁ κόσμος καί τόν λειώνει, αἰσθάνεται ὅτι ἡ ζωή του εἶναι σκοτάδι, πίκρα καί μαυρίλα.

            Ὅταν ὅμως τό μυαλό του εἶναι καθαρό, τό βλέπει ὅτι ἀκόμη καί ὅταν ὁ κόσμος τόν λειώνει καί τόν κάνει νά αἰσθάνεται ὅτι πεθαίνει στό σκοτάδι καί στή μαυρίλα καί τότε ἀκόμη εἶναι κάτι πιό πάνω ἀπό ὅλα τά ἄλλα δημιουργήματα στόν κόσμο. Πιό πάνω καί ἀπό τό σύμπαν, ἀφοῦ αὐτός καί ὅταν ὁ κόσμος τόν λειώνει καταλαβαίνει τί γίνεται· ἐνῶ τό σύμπαν δέν καταλαβαίνει τίποτε.

Ἡ καλή σχέση μας μέ τόν Θεό νοηματοδοτεῖ τή ζωή μας

            Ἕνας τσοπάνης, τό βλέπει καί τό καταλαβαίνει ὅτι σέ σύγκριση μέ τά πρόβατά του εἶναι κάτι τό πολύ διαφορετικό καί τό πολύ μεγάλο. Καί ὅτι ἔχει ἕνα «ἐγώ. Πολύτιμο «ἐγώ». Κάτι ἀνάλογο αἰσθάνεται καί ἕνας βασιλιάς, μπροστά στούς ὑπηκόους του. Βλέπει τόν ἑαυτό του μεγάλο. Τόν πιό μεγάλο.

            Μά τό «ἐγώ» τοῦ ἀνθρώπου πού στέκει μπροστά στό Θεό εἶναι ἕνα «ἐγώ» πού ἀξίζει νά στέκει μπροστά στό Θεό. Καί πρέπει νά φροντίζομε νά μπορεῖ νά στέκει μπροστά στό Θεό, καί νά ἀξίζει νά στέκει μπροστά στό Θεό, γιά νά παίρνει ἀπό αὐτόν φῶς. Καί νά γίνεται πραγματικότητα ἡ προσευχή τοῦ ἁγίου πού εἴπαμε στήν ἀρχή:

            «Μάθε με Θεέ μου, βοήθησέ με καί φύλαξέ με, νά σέ βλέπω, νά σέ γνωρίζω, γιά νά μπορέσω νά δῶ καί νά γνωρίσω τόν ἑαυτό μου. Καί μάθε με καί δίδαξέ με νά γνωρίσω τόν ἑαυτό μου, γιά νά μπορέσω νά καταλάβω καί σένα καλύτερα».

            Κριτήριο ὅλων τῶν καλῶν εἶναι ὁ Θεός. Καί γι’ αὐτό ὁ κάθε ἄνθρωπος ἀξία ἔχει μόνο ὅταν ἔχει καλή σχέση μαζί του.             Μέσα στήν Ἐκκλησία στεκόμαστε μπροστά στό Θεό. Πρέπει νά βρισκόμαστε ἐκεῖ, εἰ δυνατόν, τίς περισσότερες στιγμές τῆς ζωῆς μας. Καί ὅλοι ἔχομε κάποια πείρα ὅτι στήν Ἐκκλησία, μπροστά στό Θεό, ζοῦμε στιγμές μεγαλείου. Ἐκεῖ ὅλες μας οἱ σκέψεις εἶναι καλές. Τά συναισθήματά μας καθαρά. Καί ἡ καρδιά μας ἀνεβαίνει πρός τόν Θεό καί ἀγαπάει τήν παρουσία του, περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλο...    

Βοήθα με στό πρῶτο βῆμα

            Ὁ μεγαλύτερος φιλόσοφος τοῦ κόσμου ἦταν ὁ Κάντ.

            Δέν ἦταν ἄθεος ὅπως εἶναι μερικοί πολύ μεταγενέστεροι Εὐρωπαῖοι. Χριστιανός καί εὐσεβής ἦταν. Λέει τά ἑξῆς:

            «Γιά μένα καί γιά σένα, ἀδελφέ μου, γιά τόν καθένα μας, τό πιό ἀπαραίτητο εἶναι νά βάλεις τά δυνατά σου, καί νά βάλω τά δυνατά μου νά καταλάβομε ὅτι ὁ Θεός ὑπάρχει. Καί νά μπορέσομε νά ρυθμίζομε  τή ζωή μας μέ βάση τίς ἐντολές του.        Μή σκοτίζεσαι καί βασανίζεσαι. Δέν εἶναι ἀπαραίτητο νά μάθεις ἐσύ μέ τά λόγια σου τόν καθένα νά μιλάει γιά τόν Θεό καί νά μπορεῖ νά ἀποδείξει κάπου ὅτι ὑπάρχει ὁ Θεός. Μή προσπαθεῖς νά τούς γεμίσεις τό κεφάλι μέ τέτοιες γνώσεις».

            Ἕνας ἅγιος ἄνθρωπος γράφει τά ἑξῆς θαυμάσια λόγια:      «Θεέ μου, μέσα στό σκοτάδι πού βαδίζω ὁδήγησε με. Ρίξε τό φῶς σου. Ἡ νύχτα εἶναι ὁλοσκότεινη καί ἐγώ μακρυά ἀπό τό σπίτι μου. Δεῖξε μου τό φῶς. Ὁδήγησε τά βήματά μου πρός τά ἐκεῖ. Δέν ζητάω νά μέ πάρεις ἀπό τό χέρι καί νά μέ πᾶς στό σπίτι μου. Νά μοῦ δείξεις ὅλο τόν δρόμο. Ἕνα βῆμα σέ παρακαλῶ δεῖξε μου. Τόν ὑπόλοιπο δρόμο θά φροντίσω νά τόν βρῶ μοναχός μου. Μοῦ ἀρκεῖ νά μοῦ δείξεις ἕνα βῆμα του».

            Ὄχι μόνο ἕνα βῆμα, μά καί πολλά ἄλλα βήματα πού θά τόν ὁδηγήσουν πρός τόν Θεό πρέπει νά φροντίζει νά βρίσκει κανείς μέ τό μυαλό του πού εἶναι δῶρο Θεοῦ.

            Καί ὅταν τό μυαλό φωτίζεται ἀπό τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ μᾶς ὁδηγεῖ ὄχι στόν ὑπόκοσμο, ἀλλά στόν ὄμορφο καί ἀληθινό κόσμο τοῦ Θεοῦ. Στόν ἄνω κόσμο. Στή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

            Νά γιατί ἡ γέννηση τῆς Παναγίας ἦταν, ὅπως λένε ὅλα τά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ πραγματοποίηση τοῦ συμβολισμοῦ πού εἶχε ἐκείνη ἡ πύλη πού τήν ἔφτειαξαν στό Ναό καί ἔμεινε γιά πάντα κλεισμένη καί δέν πέρασε ἄνθρωπος ποτέ. Ἡ πύλη γιά τήν ὁποία εἶπε ὁ Θεός στόν προφήτη Ἰεζεκιήλ: «αὐτή ἡ πύλη κεκλεισμένη ἔσται. Οὐδείς διελεύσεται δι’ αὐτῆς».

            Κανένας δέν θά τήν περάσει. Μόνον ὁ Κύριος ὁ Θεός τοῦ Ἰσραήλ θά τήν περάσει καί θά μείνει κεκλεισμένη γιατί αὐτός θά γίνει ἡγέτης μας διδάσκαλός μας καί θά μᾶς μάθει ποιό εἶναι τό καλό καί τό ἀληθινό στήν ζωή.

            Γι’ αὐτό ψάλλομε: «Ἡ Γέννησίς σου Θεοτόκε χαράν ἐμήνυσε...».

            Τό πρῶτο βῆμα ἔγινε. Ἐμεῖς πού εἴμαστε ἐδῶ ἔχομε κάνει κάποια βήματα μά πρέπει νά κάνομε καί ἄλλα.

            Γιά νά ἔχομε περισσότερη χάρη καί εὐλογία ἀπό τόν σωτήρα καί εὐεργέτη μας. Ἀμήν.-

Διασκευασμένη ὁμιλία πού ἔγινε στό Θεσπρωτικό στίς 7/9/2010