Ζωηφόρος

Οι άγιοι Ανάργυροι και η αίρεσις της σιμωνίας

Εν Πειραιεί 30-6-2013

 

Υπάρχουν τρεις συζυγίες των αγίων Αναργύρων, οι οποίοι έχουν τό ίδιο όνομα, Κοσμάς καί Δαμιανός, και οι οποίοι είναι ιατροί και θαυματουργοί. Η διάκριση, πού μπορεί νά γίνει, είναι ο τόπος καταγωγής και η ημερομηνία μνήμη τους.

Η πρώτη συζυγία των αγίων Αναργύρων εορτάζεται τήν 1η Νοεμβρίου και τόπος καταγωγής τους είναι η Ασία. Η δεύτερη συζυγία εορτάζεται τήν 1η Ιουλίου και τόπος καταγωγής τους είναι η Ρώμη. Και η τρίτη συζυγία εορτάζεται τήν 17η Οκτωβρίου και τόπος καταγωγής τους είναι η Αραβία.

Εμείς, λοιπόν, σήμερα, 1η Ιουλίου, εορτάζουμε τήν μνήμη της δεύτερης συζυγίας των αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού των Ρωμαίων.

Οι άγιοι μάρτυρες Κοσμάς και Δαμιανός έζησαν στά χρόνια των αδελφών βασιλέων Καρίνου και Νουμεριανού τό 284 μ.Χ. και κατάγονταν από τήν μεγαλούπολη Ρώμη. Ήταν αδελφοί και εξασκούσαν και οι δύο τήν τέχνη της ιατρικής και θεράπευαν όχι μόνο τούς ανθρώπους, αλλά και τά κτήνη και τα άλογα ζώα. Σάν αμοιβή δέ της ιατρείας τους ζητούσαν από τούς ιατρευομένους νά πιστεύσουν στόν Χριστό, χωρίς νά παίρνουν από αυτούς καμμία υλική αμοιβή. Συκοφαντήθηκαν, όμως, στόν βασιλέα Καρίνο ότι κάνουν τίς ιατρείες και τά θαύματα μέ μαγική τέχνη και επειδή δέν ήθελαν αντί αυτών νά παραδοθούν άλλοι, πήγαν αυτόκλητοι και παραδόθηκαν στά χέρια του βασιλέως.

Και όχι μόνον αυτοί δέν πείσθηκαν νά αρνηθούν τόν Χριστό, αλλά και τόν βασιλέα Καρίνο έπεισαν νά αρνηθεί τήν ειδωλολατρεία, επειδή κι αυτός δέχθηκε από τούς αγίους τήν θεραπεία. Όταν δηλ. άρχισε ο βασιλεύς νά ρωτά τούς αγίους και νά τούς απειλεί ότι, εάν δέν αρνηθούν τόν Χριστό, θά τούς θανατώσει, τότε - ω του θαύματος! – μετατοπίσθηκε η θέση του προσώπου του και στράφηκε πίσω πρός τή ράχη του. Γιατρεύθηκε, όμως, από τούς αγίους από τήν ασθένεια αυτή. Έτσι, γι’αυτό τό θαύμα πίστευσαν στόν Χριστό και οι εκεί παρευρισκόμενοι και ο ιατρευμένος βασιλεύς μέ τούς δικούς του και μέ τιμές έστειλε τούς αγίους στούς συγγενείς και τούς δικούς τους. Ύστερα, όμως, ο διδάσκαλος των αγίων, ο οποίος τούς είχε διδάξει τήν ιατρική τέχνη, τούς φθόνησε γιά τήν μεγάλη δόξα και προκοπή τους και, αφού τούς ανέβασε σέ κάποιο βουνό, γιά νά μαζέψουν δήθεν ιατρικά βότανα, εκεί ο δόλιος, μέ ύπουλο τρόπο, δηλ. μέ πέτρα, θανάτωσε τούς αγίους, όπως ο Κάιν τόν Άβελ.

Αυτά εν συντομία αναφέρει τό σημερινό συναξάρι των αγίων. Από όλο τόν βίο των αγίων, θά θέλαμε νά κρατήσουμε και νά σχολιάσουμε μιά φράση. Τό ότι οι άγιοι ένδοξοι μάρτυρες Κοσμάς και Δαμιανός οι Ρωμαίοι σάν αμοιβή της ιατρείας τους ζητούσαν από τούς ιατρευομένους νά πιστεύσουν στόν Χριστό, χωρίς νά παίρνουν από αυτούς καμμία υλική αμοιβή. Γι’αυτόν τόν λόγο ονομάσθηκαν Ανάργυροι, επειδή δέν έπαιρναν καμμία υλική αμοιβή, δέν έπαιρναν χρήματα, αργύριο (ανάργυροι), ακολουθώντας τήν εντολή του Κυρίου : «δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε»[1].  Και μέ βάση αυτή τήν αφιλοκερδή στάση και συμπεριφορά των αγίων Αναργύρων, θά επιθυμούσαμε νά μιλήσουμε γιά μιά αίρεση, πού ταλάνισε παλαιότερα, αλλά ταλανίζει και σήμερα τήν Εκκλησία μας, τήν αίρεση των Σιμωνιακών, τήν αίρεση της Σιμωνίας. Στήν προσπάθειά μας αυτή, όμως, δέν θά μιλήσουμε εξ ιδίων, αλλά θά χρησιμοποιήσουμε και θά βοηθηθούμε από ένα άγιο της Εκκλησίας μας, τόν εν αγίοις πατέρα ημών Ταράσιο πατριάρχη Κων/λεως, πού ασχολήθηκε και ειδικεύθηκε πάνω σ’αυτό τό θέμα.

Ποιός, όμως, είναι ο άγιος Ταράσιος;

Ο θείος πατήρ ημών Ταράσιος ήταν επί της βασιλείας Κων/νου και Ειρήνης της μητέρας του, επί Νικηφόρου του επί Γενικών. Στίς 21-12-795 μ.Χ., μέ βία της βασίλισσας Ειρήνης, προβιβάσθηκε από τήν τάξη των λαϊκών στόν θρόνο της Κων/λεως, μετά τόν Κων/λεως Παύλο, και πατριάρχευσε 21 έτη και 2 μήνες. Αληθώς έκανε μεγάλο έργο, επειδή, μέ παρακίνησή του, έπεισε τούς βασιλείς νά συναθροίσουν τήν Ζ΄ αγία και Οικουμενική Σύνοδο, και μέ παρακλητικά γράμματά του πρός τόν Ρώμης Αδριανό και τούς πατριάρχες της Ανατολής, τούς έπεισε νά στείλουν τοποτηρητές στή Σύνοδο. Ήταν θείος του Αγιωτάτου Πατριάρχου Κων/λεως Φωτίου του Μεγάλου.

Μαζί μέ τίς υπόλοιπες επιστολές, ο θείος Ταράσιος Κων/λεως ελέγχει τήν Σιμωνία σέ δύο επιστολές του. A) Tήν πρός τόν Πάπα Ρώμης Αδριανό, τήν οποία απέστειλε, επειδή επλεόναζε και στή Ρώμη αυτό τό κακό και τήν οποία επιστολή η Εκκλησία αποδέχθηκε ως κανονική και τήν ενέταξε στό Πηδάλιον. (Σημειωτέον ότι τότε, τόν 8ο αιώ., ο Πάπας Ρώμης ήταν ακόμη ορθόδοξος και όχι αιρετικός, όπως καταστάθηκε από τόν 11ο αιώ. μέχρι σήμερα).  Και B) τήν πρός τόν Πρεσβύτερο Ιωάννη τόν ηγούμενο και αναχωρητή.

Στήν δεύτερη επιστολή λέει ότι εκπίπτει της Ιερωσύνης κάθε Επίσκοπος ή Πρεσβύτερος ή Διάκονος, ο οποίος ελεγχθεί ότι έδωσε ή πήρε τήν Ιερωσύνη μέ χρήματα. Επίσης, λέει ότι αυτό τό επιτήδευμα είναι Καϊαφαϊκό και Σιμωνιακό. Αποδεικνύει, τέλος, σ’αυτή τήν επιστολή ότι αυτός, πού χειροτόνησε ή χειροτονήθηκε μέ χρήματα, εάν μετανοήσει, γίνεται δεκτός από τόν Θεό γιά τήν μετάνοια, όμως δέν μπορεί νά ενεργεί τά της Ιερωσύνης. Είναι ξένος και χωρισμένος από τήν Ιερωσύνη, γιατί δέν είναι ανεπίληπτος, κατά τόν Απόστολο Παύλο[2].

Η πρώτη επιστολή του αγίου Ταρασίου αναφέρει στό προοίμιό της ότι από πολλά μέρη διδασκόμαστε τό νά μή λαμβάνει κανείς αργύριο ή χρυσίο, γιά νά χειροτονεί κάποιον Ιερωμένο, δηλ. από τό άγιο Ευαγγέλιο, από τούς αγίους Αποστόλους και από τούς θείους Πατέρες. Διότι, οι Αρχιερείς, πού χειροτονούν, μέ τό να είναι υπηρέτες του Αγίου Πνεύματος και όχι πωλητές, γι’αυτό, καθώς αυτοί έλαβαν τήν Χάριν του Πνεύματος δωρεάν και χωρίς χρήματα, μέ τόν ίδιο τρόπο διόρισαν νά τήν δίδουν δωρεάν και στούς άλλους, εκείνοι, πού τήν έλαβαν απ’αυτούς, ακολουθώντας τόν Κύριο, πού λέει «δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε»[3]. Όποιος, όμως, φανερωθεί ότι τήν αγόρασε μέ χρήματα, τόν κάνουν απόβλητο της Ιερωσύνης, και παρ’όλο πού αυτοί έχουν τό όνομα του Ιερέως, δέν έχουν, όμως, τήν ουσία της Ιερωσύνης. Γιατί, κανένας δέν μπορεί νά δουλεύει ταυτόχρονα και στόν Θεό και στόν Μαμωνά, δηλαδή τόν πλούτο.

Ακολούθως, απευθύνει ο Αγιος Ταράσιος τον λόγο πρός τόν Πάπα Αδριανό και του λέει ότι η δυσσεβής αίρεση των Σιμωνιακών είναι βαρύτερη από τήν αίρεση του Πνευματομάχου Μακεδονίου και των σύν αυτώ. Διότι, εκείνοι μέν έλεγαν ότι τό Πνεύμα τό Άγιον είναι κτίσμα και δούλο του Πατρός, οι δέ Σιμωνιακοί κάνουν τό Πνεύμα τό Άγιον δούλο δικό τους. Καθώς κάθε αφέντης πωλεί τη πραγμάτεια, πού έχει, όπως θέλει, είτε αυτό είναι δούλος, είτε οποιοδήποτε άλλο είδος, και καθώς όποιος αγοράζει κάποιο πράγμα, μέ τά χρήματα τό αγοράζει και γίνεται κύριος και αφέντης εκείνου του αγορασμένου πράγματος, τοιουτοτρόπως και οι Σιμωνιακοί ατιμάζουν τό Πνεύμα το Άγιον και ως δούλο τό πωλούν και αγοράζουν, και βλασφημούν παρόμοια μέ εκείνους, πού βλασφημούσαν τόν Χριστό και έλεγαν ότι μέ τόν Βεελζεβούλ, τόν άρχοντα των δαιμονίων, εκβάλλει τά δαιμόνια από τούς ανθρώπους. Ή καλύτερα παρομοιάζουν μέ τόν προδότη Ιούδα, ο οποίος πώλησε τόν Χριστό στούς Ιουδαίους μέ τά αργύρια, γιατί και αυτοί πωλούν τό Πνεύμα τό Άγιον, τό Ομοούσιον, πού έχει τήν ίδια φύση μέ τόν Χριστό, αφού είναι Θεός. Αν, όμως, δέν πωλείται η Χάρις του Αγίου Πνεύματος (γιατί είναι φανερό ότι ποτέ δέν πωλείται), βεβαιότατα η Χάρις της Ιερωσύνης δέν μένει σ’αυτούς, πού τήν αγοράζουν, αλλά ούτε τήν έλαβαν τελείως, ούτε τήν έχουν. Και ας θυμηθούν τά λόγια του Αποστόλου Πέτρου, πού είπε στόν Σίμωνα : «ουκ έστι σοι μερίς ουδέ κλήρος εν τω λόγω τούτω»[4]. Διότι, αν πωλούνταν η Ιερωσύνη, περιττή και μάταιη θά ήταν σ’αυτούς, πού τήν αγοράζουν, η σεμνή και ενάρετη πολιτεία και η εν αγνεία και αρετή ζωή, πού απαιτείται από αυτούς, πού πρόκειται νά ιερωθούν. Περιττός και μάταιος θά ήταν ο Απόστολος Παύλος, ο οποίος θέλει ο Αρχιερεύς νά είναι ακατηγόρητος, σώφρον, κόσμιος, εγκρατής, νηφάλιος, διδακτικός και δυνατός νά παρακινεί και άλλους στήν θεογνωσία και νά ελέγχει αυτούς, πού αντιλέγουν, γιατί όλοι αυτοί καθόλου δέν υπολογίζονται από τόν πωλητή της Ιερωσύνης και τόν αγοραστή, γιά τά αργύρια.

            Στη συνέχεια ο άγιος Ταράσιος φέρνει μαρτυρίες, οι οποίες ορίζουν αλλότριο της Ιερωσύνης εκείνον, πού θά λάβει ή θά δώσει αργύρια, ή πρό της χειροτονίας ή μετά τήν χειροτονία, από τόν 90ο Κανόνα του Μ. Βασιλείου, τόν β΄ της Δ΄ Οικ. Συνόδου, τήν επιστολή του Γενναδίου και τόν κβ΄ της ΣΤ΄ Οικ. Συνόδου. Επίσης, ο θείος Ταράσιος φέρνει μαρτυρίες από τίς Πράξεις των Αποστόλων[5], τήν Γ΄ Βασιλειών[6], την Δ΄ Βασιλειών[7], τόν Μ. Βασίλειο και τόν βίο του ιερού Χρυσοστόμου.

            Αφού είπε αυτά ο θείος Ταράσιος, επιφέρει ως εν είδει επιλόγου τα εξής : Αυτά πρέπει νά ακούσουμε όλοι οι Αρχιερείς και Κληρικοί και όλοι οι κάτοικοι της οικουμένης, φυλάττοντάς τα και προσέχοντας σ’αυτά, πού ακούσθηκαν, γιά νά μήν αφανισθούμε, κατά τόν Απόστολο Παύλο[8]. Παρακινεί και τόν Πάπα Αδριανό νά ανέβη στά ψηλά και νά υψώσει τήν φωνή του, κατά τά λόγια του προφήτου Ησαΐου[9], γιά νά εξαφανισθεή η χειροτονία μέ χρήματα και ό,τι άλλο τήν ακολουθεί, πού γίνεται, εξαιτίας της φιλαργυρίας και της αισχροκέρδειας, και νά σηκωθεί και νά εκριζωθεί από τόν Χριστώνυμο λαό, ο οποίος ελευθερώθηκε δωρεάν μέ τό Τίμιον και Πανάγιον Αίμα του Χριστού, αυτή η κακία και τά επακόλουθα πονηρά βλαστήματά της, ώστε οι Ιερείς νά ανθήσουν σάν φοίνικες, εμπνέοντας στούς σωζομένους Χριστιανούς ευωδία Χριστού και λέγοντας μαζί μέ τόν προφήτη Σοφονία στήν Εκκλησία το «Περίελε Κύριος τά αδικήματά σου»[10], γλυκαινοντας τούς λαούς, πού τρυγούν τούς πνευματικούς τους καρπούς και αποδεικνύοντάς τους κληρονόμους της αθανάτου και μακαρίας ζωής[11].

Έτσι, λοιπόν, σήμερα, όλοι μας, ιδιαιτέρως οι Αρχιερείς και οι Ιερείς μας, έχουμε χρέος νά ακολουθούμε και νά μιμούμαστε τόν ίδιο τόν Κύριό μας, τούς εορτάζοντας αγίους Κοσμά και Δαμιανό τούς Αναργύρους, τούς αγίους Αποστόλους, τόν άγιο Ταράσιο και τούς αγίους Πατέρες, πού απαγορεύουν ρητώς τήν δόση και λήψη χρημάτων, όταν τελεσιουργούνται τά ιερά μυστήρια της αγίας μας Εκκλησίας.

[1] Ματθ. 10, 8.

[2] ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, σ. 719.

[3] Ματθ. 10, 8.

[4] Πράξ. 8, 21.

[5] Πράξ. 8, 18.

[6] Γ΄ Βασ. 13, 33.

[7] Δ΄ Βασ. 5, 15-27.

[8] Εβρ. 2, 1.

[9] Ησ. 40, 9.

[10] Σοφον. 3, 16.

[11] ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, σσ. 723-725.

Πρωτοπρεσβ. π. Άγγελος Αγγελακόπουλος,

 

εφημέριος Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Καλλιπόλεως Πειραιώς

Αγιολογιο

Αγιοι της Λεσβου

©2005-2016 Zoiforos.gr || Σχεδίαση - Ανάπτυξη Lweb.GR

Login or Register

Register

User Registration
or Cancel