από το βιβλίο του «Εικόνες έμψυχοι – Κηρύγματα αγιολογικά(Εξαπλά β΄)»,

Εκδόσεις Αποστολική Διακονία

Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη δυο μεγάλων οσίων Ασκητών με το ίδιο όνομα, του αγίου Μακαρίου του Αιγυπτίου και του αγίου Μακαρίου του Αλεξανδρέα. Είναι κι οι δυο σχεδόν σύγχρονοι και μόνο λίγα χρόνια μεγαλύτερος είναι ο Μακάριος ο Αιγύπτιος από το Μακάριο τον Αλεξανδρέα, γι' αυτό κι ο πρώτος ονομάζεται Μακάριος ο πρεσβύτερος κι ο δεύτερος Μακάριος ο νέος. Κι οι δυο τους ασκήτεψαν στα ίδια μέρη κι ήσαν μεταξύ τους πολύ γνωστοί και πολύ φίλοι. Κι οι δυο ήσαν από φτωχούς αλλά ευσεβείς γονείς κι έζησαν μέσα στον τέταρτο αιώνα, από το 306 ως το 395. Είναι κι οι δυο θαυμαστές και μιμητές του αγίου Αντωνίου, πού έζησε πενήντα χρόνια πριν απ' αυτούς, από το 251 ως το 356 κι είναι ο ιδρυτής του μοναχικού βίου.

Δεν είν' εύκολο να αναφερθούμε σ' όλο το βίο και την πολιτεία των δυο μεγάλων Ασκητών, πού είναι μια συνεχής κακοπάθεια και νηστεία, προσευχή και εργασία, εκούσια φτώχεια και ακτημοσύνη. Ούτε και τα καταλαβαίνομε όλ' αυτά, ούτε και μπορούμε να τα εξηγήσουμε, γιατί τώρα, κι όταν πιστεύωμε κι όταν λέμε πώς είμαστε χριστιανοί, άλλα είναι τα ιδανικά μας κι οι επιδιώξεις μας. Όμως κι αν δεν μπορούμε να μιμηθούμε το παράδειγμα των αγίων Ασκητών, αρκετό είναι να το θαυμάζουμε, έτσι γινόμαστε κι εμείς ασκητές «τη προαιρέσει». Αυτό το λέγει ό Μέγας Βασίλειος, όταν πρόκειται για την τιμή προς τους αγίους Μάρτυρες, αλλά για την Εκκλησία το ίδιο είναι και οι Μάρτυρες και οι Όσιοι.

Μπορούμε όμως να διηγηθούμε από το βίο και την πολιτεία του καθενός αγίου Ασκητή, πού εορτάζαμε σήμερα, κάποια μεμονωμένα χαρακτηριστικά γεγονότα, στα όποια φαίνεται ή αγιωσύνη των ανθρώπων του Θεού. Μια μέρα λοιπόν, επιστρέφοντας στην καλύβα του, ο άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος βρήκ' έναν κλέφτη να φορτώνη στην καμήλα του τα φτωχοπράγματά του. Ο Άγιος δεν είπε τίποτε και περίμενε να φυγή ο κλέφτης. Άλλα η καμήλα δεν ξεκινούσε. Τότε ο άγιος Μακάριος θυμήθηκε πώς κάτι ακόμα δεν είχε πάρει ο κλέφτης, ήταν το λυσγάρι του. Ο Άγιος του το έδωκε μόνος του και του είπε, «Πάρ΄ το κι αυτό». Και τότε η καμήλα ξεκίνησε. Μα ο κλέφτης κατάλαβε την αμαρτία του, ξεφόρτωσε τα φτωχοπράγματά του ασκητή και του ζήτησε να τον συγχώρεση.

Για να μη νομίσουμε όμως πώς μόνο μια φορά γίνονταν αυτά, ας πούμε για κάτι παρόμοιο, πού το είδαμε πριν λίγα χρόνια. Στο μοναστήρι του προφήτη Ηλία στη Σαντορίνη ήταν ο γέροντας Δανιήλ. Όταν έφευγε, άφηνε το κελλί του ανοιχτό. «Δεν το κλείνεις, Γέροντα;», του λέγαμε, «Θα σε κλέψουν». Κι εκείνος απαντούσε, «Αν πάρουν κάτι, θα τους χρειάζεται»! Ας ξαναγυρίσουμε όμως στον άγιο Μακάριο τον Αιγύπτιο. Ένα μαθητής του κάποτε του πήγε δροσερό νερό, αυτό είναι κάτι από τα πιο πολύτιμα στην έρημο. Ο άγιος Μακάριος τον ευχαρίστησε, αλλά δε το ήπιε, «Παιδί μου, του είπε, τριάντα χρόνια ούτε έφαγα ούτε ήπια ούτε κοιμήθηκα όσο ήθελα».

Ο άγιος Μακάριος ο Αλεξανδρέας είναι προσωπικά γνωστός του αγίου Αντωνίου. Ακούοντας τη φήμη του μεγάλου Ασκητή, ο Μακάριος άφησε την Αλεξάνδρεια κι έφυγε στην Άνω Αίγυπτο και συνάντησ' εκεί τον άγιο Αντώνιο. Ο άγιος Αντώνιος είχε μαζέψει κάμποσα φοινικόφυλλα για να πλέξη ψάθες, αυτό ήταν το εργόχειρο των αγίων Ασκητών της Αιγύπτου, μάζευαν φοινικόφυλλα κι έπλεκαν ψάθες. Λέγει λοιπόν ο άγιος Μακάριος στον άγιο Αντώνιο, «Δος μου λίγα φύλλα, να πλέξω κι εγώ ψάθες». Ο Άγιος Αντώνιος του απάντησε με την εντολή, «Ουκ επιθυμήσεις όσα τω πλησίον σου εστίν». Την ίδια όμως στιγμή τα φοινικόφυλλα, πού είχε για να πλέξη, ξεράθηκαν. Τότε ο άγιος Αντώνιος θαύμασε και είπε στον άγιο Μακάριο, «Αναγνωρίζω πώς αναπαύετ' επάνω σου το Άγιο Πνεύμα».

Μια μέρα οι δυο Μακάριοι ταξίδευαν, ανεβαίνοντας το μεγάλο ποτάμι του Νείλου. Οι δύο σεβάσμιοι γέροντες συζητούσαν και η εικόνα τους στα μάτια κάποιων αξιωματικών, πού ταξίδευαν μαζί, έκανε μεγάλη εντύπωση. «Πόσο μακάριοι θα είναι αυτοί οι γέροντες!», έλεγαν μέσα τους οι αξιωματικοί. Κι ο Μακάριος ο Αλεξανδρέας τους είπε, «Καλά το λέτε πώς είμαστε μακάριοι, αφού αυτό είναι και το όνομα μας». Ένας από τους αξιωματικούς τόσο συγκινήθηκε, ώστε παράτησε και τον κόσμο και το αξίωμα του κι έφυγε στην έρημο. Εορτάζοντας σήμερα την ιερή μνήμη των δύο αγίων Μακαρίων, του Αιγυπτίου και του Αλεξανδρέα, θυμούμαστε τον ύμνο της Εκκλησίας. «Τοις ερημικοίς ζωή μακαριά εστί, θεϊκώ έρωτι πτερουμένοις». Αμήν.